Centralna banka Crne Gore, shodno zakonskoj obavezi, daje Vladi Crne Gore preporuke u oblasti ekonomske politike. Preporuke za 2018. godinu kreirane su na način da podržavaju srednjeročne ciljeve razvoja ekonomije Crne Gore, postavljene dokumentom „Pravci razvoja
Crne Gore za period 2017−2019“, kao i Fiskalnom strategijom 2017−2020.
- Pomenuti ciljevi uključuju kontinuirani razvoj pravne i institucionalne strukture Crne Gore, baziran na sljedećim pretpostavkama:
- Ekonomski rast dominanatno uslovljen razvojem privatnog sektora, naročito mikro, malog i srednjeg preduzetništva, sa posebnim akcentom na rast i oporavak svih preduzeća u privredi;
- Razvoj i implementacija pravnog okvira u skladu sa propisima Evropske unije i unapređenje konkurentnosti poslovnog ambijenta, uz uvažavanje specifičnosti Crne Gore;
- Valorizacija potencijala Crne Gore, dominantno u prioritetnim oblastima;
- Zaštita životne sredine;
- Smanjenje eksterne makroekonomske neravnoteže, uz postizanje finansijske stabilnosti i fiskalne održivosti, sa posebnim naglaskom na strukturne reforme;
- Povećanje kvaliteta života kroz smanjenje nezaposlenosti;
- Prevođenje neformalnog sektora u legalne tokove, tj. smanjenje neformalne ekonomije.
Centralna banka snažno podržava proces fiskalne konsolidacije, usmjeren ka uravnoteženoj tekućoj potrošnji Države, širenju osnovice rasta, kroz investicioni ciklus u privatnom i državnom sektoru, i širenju poreske osnovice, odnosno jačanju fiskalne održivosti i stabilnosti. U ovakvom ambijentu, ostvarivanje ciljeva ekonomske politike u 2018. godini, u ambijentu fiskalne konsolidacije, realizovaće se kroz sljedeće očekivane vrijednosti makroekonomskih indikatora:
- Rast BDP-a od oko 3%;
- Stopa inflacije na godišnjem nivou u rasponu od 2 do 3%;
- Povećanje zaposlenosti sa akcentom na domaću radnu snagu;
- Smanjenje nezaposlenosti;
- Povećanje industrijske proizvodnje;
- Smanjenje deficita kapitalnog budžeta.
Preporuke su usmjerene na liječenje ranjivosti privrednog sistema Crne Gore i grupisane su na sljedeći način:
- Preporuke u oblasti realnog sektora;
- Preporuke u oblasti finansijskog sistema;
- Preporuke u oblasti fiskalne politike;
- Preporuke u oblasti statistike.
Iako je jedna od najznačajnijih promjena ekonomske politike koje će se desiti u 2018. godini u Crnoj Gori povećanje osnovne stope poreza na dodatu vrijednost (PDV) sa 19% na 21%, o tome nije bilo ni riječi u preporukama CBCG. Povećanje poreza sigurno će imati efekta na inflaciju, sivu ekonomiju, poreski dug, trgovinu, budžet i druge makroekonomske pokazatelje. Stiče se utisak da je ovaj dokumenat na 20 stranica površan, štur i kopiran u odnosu na prošle godine. U kao i u prošlim godinama akcenat se stavlja na zapošljavanje domaće radne snage, ali može se vidjeti da do sada u Crnoj Gori nema značajnih rezultata, naročito kod sezone u turzimu.
Izvor: CBCG